ΜΟΥΤΣΑΝΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΒΡΕΦΟΥΣ

Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Δ Ι Α Τ Ρ Ο Φ Η Σ Μ Ε Γ Α Λ Α

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ

Κατά τους πρώτους 4-6 μήνες της ζωής το γάλα αποτελεί τη μ ό ν η και αποκλειστική τροφή του βρέφους και το μ η τ ρ ι κ ό γ ά λ α αποτελεί την ι δ α ν ι κ ή τ ρ ο φ ή του. Τα πλεονεκτήματα του μητρικού γάλακτος και του ΜΘ για το παιδί είναι:

1. Η τέλεια σύνθεση των συστατικών

2. Η προστασία από:

-λοιμώξεις (γαστρεντερίτιδα, ωτίτιδα, βρογχίτιδα, κλπ)

-αλλεργίες (άσθμα, έκζεμα, διάρροια, κλπ)

-σιδηροπενική αναιμία

-νεανικό σακχαρώδη διαβήτη

-παιδικό καρκίνο (λεμφώματα)

-παχυσαρκία

-σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου

3. Η ψυχική ισορροπία μητέρας-παιδιού

Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού για τη μητέρα είναι:

1. Η προστασία από τον καρκίνο του μαστού

2. Η προστασία από τον καρκίνο του ενδομητρίου

3. Η προστασία από οστεοπόρωση

4. Η προστασία από νέα εγκυμοσύνη

5. Η προαγωγή της ψυχικής υγείας κατά την περίοδο της λοχείας

6. Η ικανοποίηση για την ολοκλήρωση της ως γυναίκας-μητέρας

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΓΑΛΑΤΑ

Σε περίπτωση αποτυχίας του μητρικού θηλασμού χορηγούμε στο βρέφος τα τροποποιημένα γάλατα του 1ου εξαμήνου -τα Νο 1. Θα πρέπει όμως να ξέρουμε ότι το τροποποιημένο γάλα όσο και αν βελτιωθεί η σύστασή του εξακολουθεί να παραμένει γάλα αγελάδας. Προκαλεί μικροαιμορραγίες από το πεπτικό σύστημα σε ποσοστό 10% και μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση αναιμίας. Επίσης μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές καταστάσεις όπως και το γάλα της αγελάδας.

Το πλήρες γάλα αγελάδας είναι κακής ποιότητας τροφή για τη βρεφική ηλικία. Τα κύρια μειονεκτήματα του είναι:

1. Η πτωχή περιεκτικότητα σε σίδηρο

2. Η πτωχή περιεκτικότητα σε βιταμίνες

3. Η πρόκληση αιμορραγίας από το έντερο

4. Η ανάπτυξη αλλεργίας

5. Η επιβάρυνση της νεφρικής λειτουργίας

Τ ο φ ρ έ σ κ ο γ ά λ α δεν είναι εμπλουτισμένο με σίδηρο και βιταμίνες. Η χορήγηση του συνιστάται να αρχίζει μετά τον 24ο μήνα αν κάποιος σκέφτεται να το χρησιμοποιήσει για το παιδί του.

Μ Ε Τ Α Β Α Τ Ι Κ Η Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΤΡΟΦΩΝ

Μετά τους 4-6 μήνες της ζωής το γάλα παύει να αποτελεί την αποκλειστική τροφή του βρέφους, εξακολουθεί όμως ν α ε ί ν α ι η κ ύ ρ ι α τ ρ ο φ ή του καλύπτοντας κατά 50% τις ημερήσιες ανάγκες του σε ενέργεια. Ποσοτικά αυτό πετυχαίνεται με τη χορήγηση 500-750 ml γάλακτος την ημέρα. Το γάλα που χορηγούμε είναι το τροποποιημένο γάλα αγελάδας για το δεύτερο εξάμηνο της ζωής ή Νο 2, εκτός και αν η μητέρα θέλει να συνεχίσει το θηλασμό.

Οι στερεές τροφές δεν πρέπει να προστίθενται στη διατροφή του βρέφους νωρίτερα από τον 4ο μήνα ή μετά τον 6ο μήνα, το αργότερο. Η σειρά εισαγωγής των στερεών τροφών (φρούτα, ρυζάλευρο, δημητριακά, κρέας, κοτόπουλο, ψάρι, αυγό, κλπ) στερείται ιδιαίτερης σημασίας. Είναι σκόπιμο όμως να προστίθενται σταδιακά, η μία μετά την άλλη, σε εβδομαδιαία διαστήματα, ώστε να γίνεται αντιληπτή τυχόν δυσανεξία σε κάποια από αυτές.

Οι μοναδικοί λόγοι που επιβάλλουν την καθυστέρηση της εισαγωγής των στερεών από τον 4ο μήνα, αλλά σε καμιά περίπτωση μετά τον 6ο μήνα, είναι:

1. Η ανωριμότητα του νευρικού και του μυϊκού συστήματος, που δεν επιτρέπει στο βρέφος να στηρίζει άνετα το κεφάλι του και να καταπίνει τις ημιστερεές τροφές χωρίς να κινδυνεύει να τις εισροφήσει.

2. Η ύπαρξη του αντανακλαστικού προβολής της γλώσσας. Το παιδί δηλαδή κατά τη διάρκεια της σίτισης προβάλλει τη γλώσσα και διώχνει την τροφή από το στόμα. Το αντανακλαστικό αυτό εξαφανίζεται στα περισσότερα βρέφη ανάμεσα στον 5ο έως 7ο μήνα.

Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Π Ρ Ο Σ Α Ρ Μ Ο Γ Η Σ (12-24 Μ Η Ν Ε Σ)

Ο γενικός κανόνας που γίνεται αποδεκτός για τη διατροφή αυτής της περιόδου είναι να υπάρχει ποικιλία στη διατροφή, γιατί έχει διαπιστωθεί ότι, εάν προσφέρεται ποικιλία τροφών σε γεύση, χρώμα και σύσταση, θα υιοθετηθεί τελικά ένα πλούσιο και ισορροπημένο διαιτολόγιο. Θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα έτσι ώστε η σύσταση των τροφών να είναι προσαρμοσμένη στην ικανότητα μάσησης και κατάποσης του παιδιού. Πρέπει να αποφεύγεται η προσφορά φαγητών ή γλυκισμάτων που είναι εύκολα να εισροφηθούν, όπως είναι οι ξηροί καρποί, οι ρόγες από σταφύλια, κομμάτια από μήλο ή καρότο, οι στρόγγυλες καραμέλες, κλπ. Στην ηλικία αυτή το γάλα είναι απαραίτητη τροφή και εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια πηγή προσφοράς ασβεστίου. Το παιδί μπορεί να καταναλώνει περίπου 500ml γάλακτος την ημέρα.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΒΡΕΦΟΥΣ

1. Μητρικός θηλασμός ή γάλα Νο 1 για 6 μήνες. Στη συνέχεια Νο 2 έως τον 12ο μήνα.

2. Φρουτόκρεμα σε ηλικία 4 μηνών.

3. Κρέμα βανίλια σε ηλικία 4 μηνών και 7 ημερών.

4. Χορτόσουπα σε ηλικία 4 μηνών και 15 ημερών.

5. Κρεατόσουπα-κοτόσουπα σε ηλικία 4 μηνών και 21 ημερών.

6. Κρέμα Farine Lactee, μπισκοτόκρεμα σε ηλικία 5 μηνών.

7. Αυγό (κρόκος) σε ηλικία 6 μηνών και 7ημερών.Προσθέτουμε το ασπράδι στην ηλικία των 6 ½ μηνών. 8.Ψάρι σε ηλικία 6 μηνών και 21 ημερών.

9. Γιαουρτάκι σε ηλικία 7 μηνών.

10. Όσπρια σε ηλικία 7 μηνών και 7 ημερών

11. Στον 7ο μήνα περίπου δίνουμε στο παιδί να κρατήσει στο χέρι ψωμί (πέτσα) ή μπισκότο. Αν δεν γίνει αυτό στον 7ο μήνα το παιδί μεγαλώνει και δεν δέχεται τις στερεές τροφές (τα θέλει αλεσμένα). Η ηλικία των 7 περίπου μηνών είναι η "κρίσιμη" ηλικία για να αποδεχτεί το παιδί τη χορήγηση των στερεών τροφών. Εάν δεν δώσουμε στο παιδί τροφές με εξογκώματα ή με ακαθόριστο σχήμα (δηλαδή όχι μόνο αλεσμένα) ως τον 10ο μήνα, μπορεί αυτό το παιδί να έχει σιτιστικές δυσκολίες αργότερα.

Σ η μ ε ί ω σ η: Απαγορεύεται να δώσουμε δύο τροφές ταυτόχρονα. Πρέπει να μεσολαβεί διάστημα τουλάχιστον 7 ημερών.

Φ Ρ Ο Υ Τ Ο Κ Ρ Ε Μ Α

Η φρουτόκρεμα αντικαθιστά το 2ο γεύμα γάλακτος και μπορεί να χορηγηθεί στις 10-11 το πρωί.

1η μ έ ρ α: Δίνουμε 1/4 τριμμένο αχλάδι

2η     "      :     "         2/4       "           "

3η     "      :     "          3/4      "           "

4η     "      :      "           1       "           "

5η     "      :Προσθέτουμε 1/4 τριμμένο μήλο

6η     "      :         "            2/4         "         "

7η     "      :         "            3/4          "         "

8η     "      :         "              1           "         "

Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να προσθέσουμε και άλλα φρούτα. Οι φρουτόκρεμες του εμπορίου με δύο ή τέσσερα φρούτα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση που το παιδί δεν δέχεται τα δικά μας φρούτα.

Σ η μ ε ί ω σ η: τις πρώτες μέρες συμπληρώνουμε το γεύμα με γάλα.

Κ Ρ Ε Μ Α Β Α Ν Ι Λ Ι Α

Η κρέμα βανίλια αντικαθιστά το 4ο γεύμα γάλακτος και μπορεί να χορηγηθεί στις 5-6 το απόγευμα. Δίνουμε:

1η μέρα: 20 γραμμάρια νερό με 1 κοφτή μεζούρα σκόνη.

2η μέρα: 40       "              "       " 2 κοφτές μεζούρες σκόνη.

3η μέρα: 60       "              "       " 3 κοφτές μεζούρες σκόνη.

Κάθε μέρα προσθέτουμε 20 γραμμάρια νερό και 1 κοφτή μεζούρα σκόνη, μέχρι να φθάσουμε στα 200 γραμμάρια νερό και 10 κοφτές μεζούρες. Αν η εταιρεία αναφέρει άλλες οδηγίες πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες της εταιρείας.

Σ η μ ε ί ω σ η: τις πρώτες μέρες συμπληρώνουμε το γεύμα με γάλα.

Χ Ο Ρ Τ Ο Σ Ο Υ Π Α

Σε 4 ποτήρια νερό προσθέτουμε 2 μικρές πατάτες, 2 μικρά καρότα, 3-4 είδη από διάφορα χορταρικά εποχής (σέλινο, μαρούλι, λάχανο, αντίδι, κολοκυθάκι, ραδίκια, κλπ) και τα βράζουμε σε σιγανή φωτιά για 30-40 λεπτά της ώρας. Το περιεχόμενο της κατσαρόλας το αλέθουμε στο multi. Αφού το αλέσουμε, προσθέτουμε: 1-3 κουταλάκια του γλυκού ελαιόλαδο,1-2 κουταλάκια του γλυκού χυμό λεμονιού ή 2 κουταλάκια του γλυκού χυμό ντομάτας και προαιρετικά 2 κοφτές κουταλιές της σούπας προεψημένο ρυζάλευρο.

Κ Ρ Ε Α Τ Ο Σ Ο Υ Π Α

Η κρεατόσουπα γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως η χορτόσουπα μόνο που προσθέτουμε 50 γραμμάρια άπαχο μοσχαρίσιο κρέας.

Κ Ο Τ Ο Σ Ο Υ Π Α

Η κοτόσουπα γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως η κρεατόσουπα μόνο που χρησιμοποιούμε κοτόπουλο.

Σ η μ ε ί ω σ η: Όταν λέμε κοτόσουπα δεν εννοούμε κοτόπουλο με ρύζι. Προσθέτουμε πάντα τα χορταρικά.

Ψ Α Ρ Ο Σ Ο Υ Π Α

Η ψαρόσουπα γίνεται με τον ίδιο τρόπο, όπως η κρεατόσουπα και η κοτόσουπα μόνο που χρησιμοποιούμε ψάρι.

Α Υ Γ Ο

Κατά τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής το αυγό μπορεί να δίνεται κάθε μέρα και στη συνέχεια 2-3 φορές την εβδομάδα.

Ν Ε Ρ Ο

Από την ηλικία των 4 μηνών και μετά που αρχίζει η χορήγηση στερεών τροφών, πρέπει οπωσδήποτε να χορηγούμε νερό στο παιδί.