1. Πόσο σημαντικοί είναι οι εμβολιασμοί για τα παιδιά;

Στον αγώνα κατά των λοιμωδών νοσημάτων τα εμβόλια είναι ο μεγάλος σύμμαχος της ανθρωπότητας, καθώς σώζουν περισσότερες από 3.5 εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως κάθε χρόνο και προφυλάσσουν ακόμα περισσότερους ανθρώπους από νόσο ή ισόβια αναπηρία.
Οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού στα παιδιά έχουν οδηγήσει σε αξιοσημείωτη μείωση της εμφάνισης πολλών νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν, όπως για παράδειγμα η παρωτίτιδα που ενώ κάθε χρόνο αποτελούσε την αιτία για 152.209 θανάτους μόνο στις Η.Π.Α, πλέον καταγράφονται μόνο 236.

2. Εσείς οι γιατροί υποστηρίζετε την αναγκαιότητα των εμβολιασμών για τη διατήρηση της καλής υγείας του πληθυσμού. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση, ειδικά μεταξύ των νέων γονιών, που τα ψάχνουν πολύ όλα όσα αφορούν τα παιδιά τους, να αποφεύγουν κάποια από τα εμβόλια. Μάλιστα, δεν διστάζουν να παροτρύνουν κι άλλους γονείς υπέρ αυτής της τακτικής. Τι έχετε να πείτε στους γονείς γι’ αυτό;

Δυστυχώς, κυκλοφορεί η φοβία ότι τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες ενώ η λανθασμένη και ελλιπής πληροφόρηση είναι η αιτία για τη δημιουργία μιας επικίνδυνης αντί-εμβολιαστικής κουλτούρας. Τα εμβόλια είναι εξαιρετικά ασφαλή γιατί για να χρησιμοποιηθούν εξασφαλίζεται ότι πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουν οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. ΕΟΦ, EMA, FDA).
Επιπλέον, οι επιτυχημένες στρατηγικές εμβολιασμού στα παιδιά έχουν οδηγήσει σε αξιοσημείωτη μείωση της εμφάνισης πολλών νοσημάτων και των θανάτων που αυτά προκαλούν. Αυτό το γεγονός οδηγεί πολλούς να πιστεύουν ότι οι ασθένειες αυτές δεν είναι πια απειλητικές, καθότι δεν γίνονται αντιληπτές όπως συνέβαινε στο παρελθόν, ωστόσο είναι επιτακτική η ανάγκη να συνεχιστεί η πρόληψή τους μέσω του εμβολιασμού τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες (π.χ. Γρίπη, Πνευμονιόκοκκος, Ηπατίτιδα, Τέτανος, Ερυθρά κ.ά.). Δεδομένης μάλιστα της συνεχούς αύξησης του μέσου όρου ηλικίας του γενικού πληθυσμού, ο κίνδυνος για πολλές ασθένειες από αυτές γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μείωση του ποσοστού της εμβολιαστικής κάλυψης ενός πληθυσμού μπορεί να οδηγήσει στην επανεμφάνιση και εξάπλωση μεταδοτικών νοσημάτων, όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα. Με αφορμή λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμού, είναι εκ των ων ουκ άνευ να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός είναι από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας.

3. Πέρα από την αρνητική στάση κάποιων γονιών, υπάρχουν άλλοι λόγοι που έχουν οδηγήσει στην αποτυχία των εμβολίων στη χώρα μας;

Δυστυχώς, δεν είναι ασυνήθιστη η παραπληροφόρηση του κοινού από μερίδα γιατρών άλλων ειδικοτήτων. Εκφράζονται αρνητικά για συγκεκριμένα εμβόλια, παρόλο που δεν γνωρίζουν όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με την αποτελεσματικότητα και τα οφέλη τους. Το γεγονός ότι παροτρύνουν τους γονείς ενάντια στον εμβολιασμό, θεωρώ ότι είναι καθαρά αποτέλεσμα άγνοιας.

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι παιδίατροι, είναι οι μόνοι ειδικοί που μπορούν να χειρίζονται το θέμα του εμβολιασμού των παιδιών και οι υπόλοιπες ειδικότητες μπορούν μόνο να παραπέμπουν τους γονείς σε εκείνους για συμβουλές.

4. Ποιες είναι οι ασθένειες που προλαμβάνονται με τη χορήγηση των εμβολίων;

Οι κυριότερες ασθένειες, που η επιστήμη πλέον μας έχει δώσει τα όπλα για την πρόληψή τους είναι οι πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η διφθερίτιδα, ο κοκκύτης, ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, η ηπατίτιδα Α και Β, η ανεμοβλογιά, η μηνιγγίτιδα, ο αιμόφιλος Β, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, η γαστρεντερίτιδα από ροτα-ιό και η γρίπη. Υπάρχουν βέβαια και αρκετά άλλα λοιμώδη νοσήματα, που πλέον είναι δυνατόν να προλάβουμε μέσω του έγκαιρου εμβολιασμού των παιδιών.

5. Οι περισσότεροι ενήλικες αγνοούν ότι χρειάζεται και οι ίδιοι να εμβολιάζονται, οπότε δεν το πράττουν. Τι προβλήματα μπορεί να επιφέρει αυτό στην υγεία της οικογένειάς τους ή στο γενικότερο πληθυσμό;

Ο εμβολιασμός συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή και αυτό το γεγονός μεγάλο μέρος του κοινού δυστυχώς δεν το γνωρίζει. Ο μαζικός εμβολιασμός παιδιών και εφήβων κατά τον 20ο και 21ο αιώνα, συντέλεσε στην εξάλειψη των σοβαρών νοσημάτων. Σε αντίθεση, η πολύ μικρή εμβολιαστική κάλυψη των μεγαλύτερων ενηλίκων οδήγησε στην εμφάνιση νοσημάτων που όφειλαν να έχουν εκλείψει. Ο κίνδυνος μετάδοσης των νοσημάτων αυτών και σε άτομα όλων των ηλικιών είναι υπαρκτός, πολύ περισσότερο στη σημερινή εποχή που ευδοκιμεί η αντι-εμβολιαστική εκστρατεία και αυξάνεται το ποσοστό των γονέων που αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. 

Είναι γνωστό ότι λοιμώξεις, όπως η πνευμονιοκοκκική νόσος έχουν μεγάλες πιθανότητες να εμφανιστούν σε βρέφη και παιδιά μικρότερα από 5 ετών και σε άτομα άνω των 50 ετών, καθιστώντας έτσι τη συγκεκριμένη νόσο μια από τις μεγαλύτερες απειλές νόσησης αλλά και θνητότητας, ιδιαίτερα μάλιστα σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Ακόμα περισσότερο μάλιστα, όταν συνυπάρχουν υποκείμενα νοσήματα, όπως η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, το βρογχικό άσθμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, ο χρόνιος αλκοολισμός και το κάπνισμα. Δεν αποτελεί έκπληξη το εύρημα της μελέτης της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας, ότι το κόστος της πνευμονίας, τόσο άμεσο (νοσοκομειακή περίθαλψη, φάρμακα) όσο και έμμεσο (χαμένες μέρες εργασίας κ.λπ.) ανέρχεται σε 10 δισ. ευρώ/έτος μόνο στην Ευρώπη! Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με Ελληνική φαρμακοοικονομική μελέτη ο εμβολιασμός με το 13δύναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο οδηγεί σε εξοικονόμηση, μεγαλύτερη από 4 εκατομμύρια ευρώ, ετησίως.

Για τους λόγους αυτούς, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, στην περιοδική αναθεώρηση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών(Ε.Π.Ε.) και ακολουθώντας τις διεθνείς οδηγίες θεώρησε σκόπιμο να αναθεωρήσει το ήδη υπάρχον Ε.Π.Ε. για τα παιδιά και να καταρτίσει το Πρόγραμμα Εμβολιασμών εφήβων και ενηλίκων και για τη χώρα μας ώστε να υπάρχουν ενιαίοι «πίνακες αναφοράς» για τους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων (και γενικά για τους επαγγελματίες Υγείας) και να εφαρμόζεται ένα «ενιαίο πρόγραμμα εμβολιασμών» για τα παιδιά και για τους ενήλικες. Τα εμβόλια που προτείνονται βάσει αυτών αποζημιώνονται 100% από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.

6. Σε ποιες περιπτώσεις ένας παιδίατρος θα πει ότι ένα παιδί δεν έχει εμβολιαστεί σωστά; Διατρέχει κινδύνους και ποιους;

Το παιδί, που δεν έχει εμβολιαστεί με το σωστό σχήμα εμβολίου (αρχικό σχήμα εμβολιασμού και αναμνηστική δόση) είτε δεν έχει λάβει τις δόσεις στο ενδεδειγμένο χρονοδιάγραμμα, είναι ευαίσθητο να νοσήσει.

Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί δεν εμβολιαστεί ενάντια στην μηνιγγίτιδα και νοσήσει, διατρέχει μεγάλο κίνδυνο αναπηρίας ή ακόμα και να πεθάνει. Επίσης, εάν ξεχαστεί η επαναληπτική δόση ενός εμβολίου, το παιδί δεν προστατεύεται 100% ενάντια στον ιό και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποια στιγμή στο μέλλον να νοσήσει.

7. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα παιδί δεν πρέπει να εμβολιαστεί;

Σε παιδιά που έχει διαγνωστεί βλάβη του ανοσοποιητικού συστήματος δεν μπορεί να γίνει ο συνηθισμένος εμβολιασμός. Το ίδιο ισχύει και για εκείνα τα παιδιά, στα οποία χορηγείται κορτιζόνη ή χημειοθεραπεία.

8. Πιστεύετε ότι οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει χειροτερεύσει την εμβολιαστική κάλυψη των παιδιών, δεδομένου μάλιστα ότι η χώρα μας διαθέτει ένα από τα καλύτερα εμβολιαστικά προγράμματα;

Τα εμβόλια που προτείνονται βάσει του Προγράμματος Εμβολιασμών εφήβων και ενηλίκων αποζημιώνονται ακόμα 100% από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.

                                                                                                                                                                                                                                                                                        Πηγή: Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία

Διαβάστε περισσότερα

• Από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία κάνοντας κλικ εδώ.
• Για τον μύθο συσχέτισης εμβολίων και αυτισμού κάνοντας κλικ εδώ.