ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ;

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονή των βρόγχων, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να στενεύουν οι βρόγχοι και να μειώνεται η παροχή του αέρα στους πνεύμονες. Το άσθμα εκδηλώνεται με βήχα, βάρος και σφίξιμο στο στήθος, βράσιμο στο στήθος και δύσπνοια. Τα ενοχλήματα αυτά είναι εντονότερα το βράδυ και μπορεί να χειροτερεύουν με τη σωματική άσκηση, με το γέλιο και με τις έντονες μυρωδιές. Πολλές φορές ο βήχας μπορεί να είναι το μοναδικό σύμπτωμα.

ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΣΘΜΑ ΣΗΜΕΡΑ;

Το άσθμα αποτελεί την συχνότερη χρόνια πάθηση των παιδιών. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας περίπου ένα στα δέκα παιδιά (10%) έχει άσθμα. Τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει σημαντική αύξηση του άσθματος, συγκριτικά με το παρελθόν. Η αύξηση αυτή μάλλον πρέπει να οφείλεται σε παράγοντες που έχουν σχέση με το περιβάλλον(ατμοσφαιρική ρύπανση, κάπνισμα, διατροφή, κλπ.).

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΤΟ ΑΣΘΜΑ;

Η κληρονομικότητα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άσθματος. Οι κυριότεροι παράγοντες του περιβάλλοντος οι οποίοι προκαλούν άσθμα είναι:

• Τα ακάρεα της σκόνης των σπιτιών.
• Το τρίχωμα των ζώων (γάτα, σκύλος).
• Οι γύρεις διαφόρων φυτών και δένδρων.
• Οι μύκητες.

Άλλοι παράγοντες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση ή την επιδείνωση του άσθματος είναι:

• Λοιμώξεις (προσβολή από διάφορους ιούς).
• Άσκηση (γυμναστική και διάφορα σπορ).
• Ατμοσφαιρική ρύπανση στο σπίτι (καπνός τσιγάρου, ερεθιστικές ουσίες, οσμές ή ατμοί)
• Εξωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση(ημέρες με μεγάλη μόλυνση στην ατμόσφαιρα).
• Επαγγελματικές ουσίες (αλεύρι, σκόνη ξύλου, χημικές ουσίες).
• Φάρμακα (ασπιρίνη, κλπ.).
• Τροφές - φαγητό (γάλα, αβγό, ψάρι, ξηροί καρποί, χρωστικές τροφίμων).
• Καιρικές συνθήκες (ζεστός ή κρύος αέρας, απότομες μεταβολές του καιρού, υγρασία).
• Ψυχολογικοί παράγοντες (χαρά, λύπη, θυμός, άγχος, stress).

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ;

Η αντιμετώπιση του ασθματικού παιδιού στοχεύει:

• Στην ενημέρωση του για να αποφύγει τις ουσίες που προκαλούν αλλεργία(αλλεργιογόνα) και τους άλλους εκλυτικούς παράγοντες.
• Στην ρύθμιση του άσθματος με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
• Στη θεραπεία των οξέων κρίσεων του άσθματος.

ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ;

Τα φάρμακα αποτελούν τη βάση για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ασθματικού ασθενούς. Σήμερα έχουμε στη διαθέσή μας μια σειρά από αποτελεσματικά φάρμακα, τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως με τη μέθοδο των εισπνοών. Τα εισπνεόμενα φάρμακα πλεονεκτούν, διότι με μικρότερη δόση επιτυγχάνουν καλύτερο και πιο γρήγορο έλεγχο των συμπτωμάτων, χωρίς να παρουσιάζουν σοβαρές παρενέργειες.

Τα φάρμακα χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες:

• Τ α β ρ ο γ χ ο δ ι α σ τ α λ τ ι κ ά χορηγούνται για να ανακουφιστεί ο άρρωστος από τα συμπτώματα.
• Τ α π ρ ο φ υ λ α κ τ ι κ ά (ελέγχουν τη φλεγμονή) χορηγούνται για να προλαβαίνουν την εμφάνιση των κρίσεων και για να αντιμετωπίσουν τη φλεγμονή.

Η ωφέλεια από τη χρήση των εισπνεόμενων κορτιζονούχων φαρμάκων είναι μεγάλη. Πολλοί όμως φοβούνται τ ι ς π α ρ ε ν έ ρ γ ε ι ε ς που εμφανίζονται μετά από μακροχρόνια λήψη μεγάλων δόσεων τέτοιων φαρμάκων. Οι συχνότερες από αυτές είναι:

• Αναστολή της ανάπτυξης με συνέπεια κοντό ανάστημα.
• Οστεοπόρωση.
• Ευπάθεια σε λοιμώξεις.
• Υπέρταση.
• Αλλαγή στην όψη του αρρώστου.

Τέτοιες παρενέργειες δ ε ν ε μ φ α ν ί ζ ο ν τ α ι όταν τα κορτιζονούχα φάρμακα χορηγούνται σ ε ε ι σ π ν ο έ ς στις συνηθισμένες θεραπευτικές δόσεις. Μοναδικές παρενέργειες που μπορεί να εμφανισθούν στις χαμηλές δόσεις είναι η μ υ κ η τ ί α σ η του στόματος (σε ποσοστό 1%) και η β ρ α χ ν ά δ α στη φωνή. Είναι παροδικές και υποχωρούν με τη διακοπή του φαρμάκου.

Οι γονείς του ασθματικού παιδιού και το μεγάλο ασθματικό παιδί πρέπει να καταλάβουν τι συμβαίνει με το άσθμα ώστε να τηρούνται με συνέπεια οι οδηγίες του γιατρού, να χρησιμοποιούνται σωστά τα κατάλληλα φάρμακα και το παιδί να παρακολουθείται συχνά. Όλα αυτά είναι σίγουρο ότι θα το βοηθήσουν να ζήσει μια απόλυτα φυσιολογική ζωή, δηλαδή να έχει δραστηριότητα στο σχολείο, να ασκείται, να ταξιδεύει, να μην στερείται σχεδόν τίποτα και να αποτελεί ενεργό μέλος της κοινωνίας των παιδιών.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Σκοπός των οδηγιών που ακολουθούν είναι να διατηρούμε το δωμάτιο του παιδιού απαλλαγμένο από αλλεργιογόνα -από τις ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργία- γιατί αυτό βοηθάει στη μείωση των συμπτωμάτων. Για τη δημιουργία περισσότερο υγιεινών συνθηκών στο σπίτι του αλλεργικού παιδιού προτείνονται οι παρακάτω οδηγίες:

• Διακόψτε το κάπνισμα και να μην επιτρέπετε σε άλλους να καπνίζουν όταν επισκέπτονται το σπίτι σας.
• Εξασφαλίστε επαρκή αερισμό του σπιτιού.
• Αερίζετε και λιάζετε τα κλινοσκεπάσματα καθημερινά, πλένετε τα με καυτό νερό (>55 C ) κάθε 5-7 ημέρες.
• Μην έχετε πολλά αντικείμενα στο δωμάτιο του παιδιού. -Ξεσκονίζετε το δωμάτιο του καθημερινά (με νωπό ξεσκονόπανο)
• Χρησιμοποιείτε ηλεκτρική σκούπα κάθε βδομάδα (να λείπει από το σπίτι το παιδί)
• Για το δάπεδο είναι προτιμότερο το ξύλο και το πλακάκι. Μην το καλύπτετε με μοκέτα από τοίχο σε τοίχο.
• Η θερμοκρασία δωματίου κατά τους ψυχρούς μήνες να είναι έως 18 C και η σχετική υγρασία έως 50% (ιδανική 25-40%). Δεν συνιστώνται τα αερόθερμα. Καλύτερα είναι τα ηλεκτρικά σώματα και τα καλοριφέρ. Προτιμάται η ενδοδαπέδια θέρμανση.
• Μη χρησιμοποιείτε υγραντήρα. -Ελέγξτε τις σωληνώσεις (μπάνιου-κουζίνας) για τυχόν διαρροές. -Μην έχετε φυτά εσωτερικού χώρου που συντηρούν υγρασία.
• Μην έχετε ζώα (πχ. γάτα) μέσα στο σπίτι. Αν αυτό είναι αδύνατον, πλένετέ τα συχνά. 
• Απομακρύνετε τα πουπουλένια μαξιλάρια.